Smullen  in Smulgids.

Vele jaren zat Den Doel in een snackkraam. Bijna acht jaar geleden nam de restaria zijn intrek onderin een gloednieuw appartementencomplex. Het assortiment werd drastisch uitgebreid, zodat nu belegde broodjes en maaltijdsalades worden verkocht. Friet komt gesneden binnen, maar bakt Den Doel zelf voor.

Gestart in 1988, transformeerde eethuis ’t Pleintje tot een sfeervolle lunchroom annex frituur. De snacks en broodjes zijn hier smaakvol gepresenteerd in mooie bakkersvitrines. De friet is kakelvers bereid in eigen huis. Citaat: “Verse aardappelen, zo van het land bij ons in de frituur.”

Bijna elke dag ruim voor openingstijd, drommen toeristen samen bij Manneken Pis aan het Damrak. Ze kijken hoe Manneken Pis friet voorbakt en wachten ongeduldig het tijdstip af dat ze een portie kunnen bestellen. Manneken Pis (anno 1991) maakt dagelijks pieperverse friet van Zeeuwse aardappelen.

365 dagen per jaar geopend. Anno 1970. Verse friet van eigen voorbak. Dat is het succesvolle recept van Wip-In in Callantsoog. Het frituurbedrijf op een steenworp afstand van het Noordzeestrand heeft een uitgekiend assortiment burgers, broodjes, snacks, friet en meer. En altijd geldt: “Wij houden van vers.”

Restaria Oude Gracht ging van vader op zoon. De derde generatie staat al klaar voor de opvolging. Het bedrijf voert een breed, deels ambachtelijk assortiment. Naast een keur aan gefrituurde snacks/gerechten ook pizza’s, tientallen schotels alsmede kipproducten en kipgerechten. Uitgebreid is de burgerkaart.

In de Utrechtse binnenstad kun je binnen een straal van enkele honderden meters op vier plekken terecht voor friet van Manneken Pis. Dat geeft wel aan hoe populair de ambachtelijke friet is van dit langzamerhand iconische merk (anno 1991). Het manneken maakt dagelijks verse friet van Zeeuwse aardappelen.

Aan het plein van metrostation Hoogvliet is cafetaria Ketting gevestigd. Ketting ontvangt gasten als vrienden; het frituurbedrijf is in een vakblad omschreven als “een sociaal trefpunt dat swingt”. Hier besteedt men de hoogstpersoonlijkste aandacht aan de gast en bezorgt hem/haar een smaakvolle beleving.

De Pitstop is met zijn vele lunchgerechten, luxe belegde broodjes en maaltijden, waaronder cordon bleu, tevens petit restaurant. De snack- en burgerkaart is uitgebreid.

Galecop, aangesloten bij de formule Kwalitaria, is gevestigd in de grootste wijk van Nieuwegein. Galecop serveert onder meer salades, belegde broodjes en menu’s, waaronder friet met halve kip en een schnitzelmenu. Tevens frietspecials (patat met toppings) en een keur aan frituursnacks.

Manneken Pis, specialist in ambachtelijk friet, is sinds 1991 een vaste waarde in Utrecht. De eerste vestiging opende “op” Vredenburg, maar ook de frietwinkel aan de Steenstraat is al decennialang een vaste waarde. Dagelijks maakt Manneken Pis in zijn eigen centrale frituurkeuken friet van Zeeuwse aardappelen.

De Halte is al tientallen jaren een bekend smuladres. Het bedrijf serveert maaltijden en menu’s, naast broodjes en gefrituurde gerechten. Onder de naam topp’d potato verkoopt De Halte zogeheten supertjes, zoals supertje Bali (friet, kipsaté, pindasaus) en supertje beefreepjes (met rode ui en teriyakisaus). De Halte is aangesloten bij de Restaria-formule.

Verse friet, de nodige huisgemaakte producten. De Krab is een mix van een bruin eetcafé en een cafetaria. De uitbatersfamilie zit al lang “in” de friet. “Friet bakken zit ons in de genen. Drie generaties lang en al meer dan 47 jaar verstaan wij ons vak.”

Snackplaza & Brasserie Meuleplein draagt de naburige historische molen De Sterrenburg in zijn logo. Naast een zeer royaal aanbod aan snacks (inclusief eierbal) kan de gast bij Meuleplein terecht voor menu’s, burgers (“build your own”) en luxe broodjes.

In een tijd, 1991, dat meer dan negen van de tien frituurzaken voorgebakken friet verkochten, opende aan het Vredenburg in Utrecht de ambachtelijke frietspeciaalzaak Manneken Pis. Tot vandaag blijft het manneken dagelijks eigenhandig pieperverse friet maken van Zeeuwse aardappelen.

Het bedrijf van Kim en Edwin van Es gooide vaak hoge ogen bij vakwedstrijden. Dat is geen wonder. Bon Appetit heeft namelijk als hoogste doel om zijn gasten blij te maken met een mooie eetbeleving.

’t Smidshuis staat voor verse friet. Maar ook voor huisgemaakte satés en stoofvlees uit eigen keuken, een keur aan snacks (ook glutenvrij en vegetarisch), broodjes en heerlijk schepijs. Naast het cafetariagedeelte is een familierestaurant dat maaltijdsalades, spareribs, malse biefstuk en andere smaken serveert.

Snacksalon Het Middelpunt behoort tot de grootste cafetariabedrijven van ons land. Wie ter plekke wil eten, kan kiezen uit meer dan 350 zitplaatsen binnen en buiten. Naast frietgerechten en tientallen frituursnacks, heeft de gast royaal de keuze uit menu’s en schotels.

“Wat eten we vandaag Robby?” Het staat op de muur van Robby’s Snacks, sinds 1993 het favoriete smaakadres van Raalte. Een lokale legende zijn de kipschnitzels, die al decennialang gretig aftrek vinden. Maar voor friet en snacks staan de Raaltenaren ook zonder morren in de rij.

Snacksalon De Schelp is een bedrijf dat van vele smaakmarkten thuis is. Het heeft een cateringtak, maakt borrelplanken voor thuis en serveert pizza’s. Maar de basis vormt de frituur die al teruggaat tot zeker 1985. Het aanbod aan lekkernijen is royaal, zodat er voor elk wat wils is.

Restaurette Schierzicht bevindt zich op de driesprong van het Lauwersmeergebied, de Waddenzee en de haven met de veerdienst naar Schiermonnikoog. De restaurette serveert koffie maar ook wijn. Maaltijden en salades, maar ook gefrituurde lekkernijen. Voor kinderen is de klim- en klauterbaan Schiervertier aanwezig.

Litjes is al 35 jaar een begrip in het Achterhoekse stadje ’s-Heerenberg. De cafetaria met een fraai hoekterras heeft een breed assortiment belegde broodjes, smoothies, sapjes en salades, waaronder de huisgemaakte salade gerookte kip met kerrie. De frituurkaart is uitgebreid en inclusief een frikandel speciaal XXL.

Snackpoint De Passage in het Friese Wolvega staat bekend om gastvrijheid, het brede assortiment en producten van de hoogste kwaliteit. Ondernemer Menno de Koe, die de zaak in 2014 opende, werkt daarvoor onder meer samen met verschillende ambachtelijke toeleveranciers. Daarom heeft De Passage veel producten in huis die uniek zijn in de regio.

Eetsalon Marktzicht legt veel aandacht aan de dag voor verantwoorde voeding. Snacks zónder paardenvlees. Het frituurvet is vrij van palm, pinda, soja en E900. De uitsmijters worden hier standaard geserveerd op kruidig speltbrood.

Elke donderdag is het hier krokettendag. Bij De Toren maken ze veel snackspecialiteiten zelf. Maar op de kroketten zijn ze extra trots. Daarom deelt De Toren ze op donderdag uit voor maar € 1.10. Zoals gezegd: ook de rest van de vele frituurspecialiteiten maakt men grotendeels zelf. Sinds 1983 al. Tevens catering.

Cafetaria-restaurant Het Smulhuis, in 1948 gestart door een mijnwerker, zit bijna elke avond vol. Dat an sich zegt al voldoende over de status van dit bedrijf. Het frituurmekka van Brunssum is gekend vanwege zijn vele ambachtelijke lekkernijen.

Swolsch Friethuys staat voor verse friet met schil, bereid in eigen "huys". De frietspeciaalzaak in Zwolle serveert zijn goudgele lekkernijen in een puntzak 3.0. Dat wil zeggen: bovenin de zak van karton zit een uitsparing voor de saus. Naast andere sauzen, heeft het friethuis ook veganistische mayo. Wie twijfelt, mag de sauzen eerst proeven.

Dutch American Diner De Heuve, “est 1994”. Deze lunchroom annex diner annex cafetaria heeft, naast een regulier frituurassortiment, Amerikaanse specialiteiten op de kaart. Zoals American burgers, subs, hotdogs, ribs, hotwings, muffins en milkshakes. Maar dus ook tal van frituursnacks van eigen bodem, uitsmijters en lunches. Slogan van De Heuve: “Dit ga je leuk vinden!”

Emmy is al lang een vaste waarde in Slagharen. In 1985 ontstond de cafetaria annex lunchroom uit een kruidenierswinkel. Gevestigd in een klein winkelcentrum, is Emmy tegenwoordig hét adresje in het dorp voor friet, snacks, broodjes, tosti’s, platemenu’s en meer. Lunchroom Emmy is bovendien populair bij gasten die koffie willen drinken met wat lekkers erbij.

John’s Foodstore (JF Cafetaria) is voor Horst en omstreken een trekpleister van formaat. Op topdagen zijn er honderden gasten. Het bedrijf heeft een breed assortiment aan pannenkoeken, schotels, friet en snacks. Het credo luidt: “Elke honger wordt gestild in een ontspannen sfeer. Het verwennen van gasten is onze drijfveer.”

Tante Nel (anno 2014) kreeg veel media-aandacht, mede vanwege haar frituurnoviteiten, zoals de FrikanNel, de patat Tzar Caviar (friet, kaviaar, crème frêche) en de rivierkreeftenkroket. Het stoofvlees komt van de bevriende slagerij. Tevens “een meter gin & chips” met friet, gin en snacks voor vijf personen.